علاقهمندان و پیشکسوتان فناوری پرینت سه بعدی به خوبی میدانند با وجود آنکه PLA (پلی لاکتیک اسید) و ABS (اکریلونیتریل بوتادین استایرن) فیلامنتهای محبوبی هستند و کاربرد گستردهای دارند، اما هردوی آنها دوام چندانی ندارند. با وجود آنکه این مواد آنقدر قوی هستند که در کاربردهای اساسی استفاده میشوند، اما نباید انتظار داشته باشیم در برابر هر ضربه قوی یا نیروی دائمی تاب بیاورند.
بنابراین افرادی که به تازگی وارد دنیای پرینت سه بعدی شدهاند ممکن است از خودشان بپرسند: قویترین فیلامنتی که میتوان استفاده کرد چه مادهای است؟ فیلامنتهای پلی کربنات با همین هدف به کار میروند به گونهای که دوام و ماندگاری طولانیمدت چاپها را تضمین میکنند. اما شاید برای افراد سوال پیش بیاید که چه چیزی باعث میشود این فیلامنت بسیار قوی و بادوام باشد؟ که در آخر نیز به این سوال منتهی میشود، فیلامنت پلی کربنات چیست؟ در ادامه در این مقاله به اکثر سوالات شما درباره فیلامنت پلی کربنات پاسخ داده خواهد شد.
پلی کربنات (polycarbonate) استحکام فوقالعادهای دارد که هدف از طراحی چنین مادهای، استفاده از آن در کاربردهای مهندسی و محیطهای سخت است. خود ماده نیز به طور ذاتی دارای انحراف گرمایی بالا و مقاومت ضربهای است.
فیلامنت پلی کربنات (PC)، نام گروهی از پلاستیکها (ترموپلاستیکها) است که به خاطر داشتن مقاومت ضربهای، چقرمگی، استحکام و مقاومت حرارتی شناخته میشوند. همچنین این ماده، پایه و اساس شیشه ضد گلوله است. به خاطر همه اینها، استفاده از فیلامنتهای پلی کربنات در پرینت سه بعدی طی سالها محبوبیت فراوانی پیدا کرده است.
فیلامنتهای پلی کربنات دوام فوقالعادهای دارند، در برابر حرارت مقاوم هستند، انعطاف پذیراند و در طیف وسیعی از زمینهها بسیار کارآمد هستند.این فیلامنت به دلیل ویژگیهای برجسته اش، یعنی همان مقاومت حرارتی، چقرمگی بالا و شفافیت نوری، معمولا در تولید چاپهایی به کار میرود که چند نمونه از آنها در زیر مشاهده میکنید:
سمت راست SILATEC روکش شیشه ای-پلی کربنات:
شفاف مثل شیشه، سبک، نازک
سمت چپ شیشه زرهی معمولی: سبز، ضخیم، سنگین
از آنجایی که استفاده از فیلامنتهای پلی کربنات سختتر است، افراد باید اطمینان حاصل کنند که پرینتر سه بعدی آنها ابزار موردنیاز پلی کربنات را تامین میکند تا بهترین کیفیت چاپ حاصل شود.
کدام پرینتر سه بعدی بهترین ابزار برای استفاده از فیلامنت پلی کربنات است؟
بهترین چاپ پلی کربنات با دستگاهی است که فضایی برای ساخت محصور داشته باشد و بتواند دماهای بالا را که از بستر پرینتر تا اکسترودر آن ادامه مییابد، تحمل کند.
چه نوعی از سطح ساخت برای پلی کربنات مناسب است؟
بهترین صفحه یا سطح ساخت برای فیلامنت پلی کربنات، ماده پلی تریمید (PEI) است. صفحات ساخت استاندارد دارای چسبندههای صنعتی و چسب ماتیکی هستند که در دماهای بالا از بین میروند، چاپ پلی کربنات نیز در دماهای بالا انجام میگیرد. یک ورق PEI قادر است حتی در دمای 110 درجه سلسیوس (230 فارنهایت) همواره به پلی کربنات بچسبد.
در حین پرینت این ماده، از چه تعداد لایه بالایی باید استفاده کنید؟
به خاطر دمای بالا، اگر فیلامنت ذوب شده پشتیبانی نشود، به سمت پایین خواهد افتاد. برای آنکه لایههای بالایی با خیال راحت هموار شوند باید از 4 لایه استفاده کنید. توصیه میشود لایههای درون جسم را به آرامی چاپ کنید زیرا با این کار لایهها موفق میشوند فاصله بین خطوط پرکننده را از بین ببرند.
آیا پیش از پرینت فیلامنت پلی کربنات باید تنظیمات پرینت را بازبینی کنیم؟
هنگام چاپ این ماده، احتمال نمزدگی و رشته شدن وجود دارد زیرا برای چاپ شدن به دمای بسیار بالایی نیاز دارد و سرعت پنکه خنک کننده نیز باید پایین باشد. برای جلوگیری از این دو اتفاق، فاصله و سرعت انقباض را در تنظیمات پرینت افزایش دهید.
آیا پیش از پرینت پلی کربنات، تنظیمات لایه اول را باید بازبینی کنیم؟
گفته شد که پلی کربنات آماده تاب برداشتن است، بنابراین لایه اول در چاپ این ماده اهمیت بسیاری دارد. اکستروژن آرام و ضخیم لایه اول، بهترین میزان چسبندگی را به وجود میآورد.
برای چاپ فیلامنتهای پلی کربنات دمای نازل باید چقدر باشد؟
برای چاپ پلی کربنات، نوک نازل باید داغ باشد و بتواند دماهای 290 درجه تا 300 درجه سلسیوس (554 تا 572 فارنهایت) را تحمل کند. اما اگر از فیلامنت پلی کربنات کامپوزیتی استفاده میکنید که معمولا در بازار فروخته میشوند، میتوانید در دمای پایینتری چاپ کنید، اما کیفیت این چاپ با پلی کربنات خالص یکسان نخواهد بود.
هرگاه بخشهایی از پرینت دچار پیچخوردگی، افتادگی و یا بیش از حد گرم شدند، پنکه را در حالتی تنظیم کنید که سهم لایه اول 0% باشد. بدین صورت چسبندگی خوبی در لایه اول حفظ میشود و پس از اضافه کردن 4 الی 5 لایه، سرعت پنکه را به اندازه 40% افزایش دهید.
مواد پلی کربناتی جاذب رطوبت هستند و به همین خاطر میتوانند مقدار زیادی رطوبت به خود جذب کنند که چاپ این ماده را خراب میکند. در صورتی که این اتفاق افتاد، دمای چاپ را تا 280 درجه سلسیوس (536 فارنهایت) یا کمتر پایین بیارید. رطوبت جذب شده باعث ایجاد حباب و ناهنجاری در چاپ میشود که کاهش دما از این موضوع جلوگیری میکند.
فیلامنت پلی کربنات در مقایسه با مواد دیگر از جمله فیلامنتهای فلزی، قیمت معقولی دارد. پلی کربنات به طرز شگفت انگیزی بادوام است و میتواند ضربات قوی و تنشهای خمشی را تحمل کند. این ماده ارزش هر پنی را که برای آن پرداخت شده است، دارد زیرا میتوانید از این ماده پرینتهایی محکم و بادوامی بسازید به طوری که ماندگاری آنها نیز فوقالعاده طولانی باشد.
فیلامنت پلی کربنات جاذب رطوبت است، یعنی رطوبت موجود در هوا را بیشتر از حد معمول به خود جذب میکند؛ رطوبت جذبشده نیز میتواند بر استحکام کلی و عملکرد فیلامنت در طول چاپ اثر بگذارد. بعد از بازکردن فیلامنتها، توصیه میشود آنها را در یک محفظه هوابندی شده و بدون رطوبت قرار دهید.
این ماده قابلیت خم شدن بدون هیچ آسیب یا شکستگی را دارد، که همین امر دلیل کاربرد گسترده آن در مواردی است که حداقل میزان انعطاف پذیری مد نظر است.
دمای انتقال شیشهای این ماده 150 درجه سلسیوس (302 فارنهایت) است که مقدار بالایی به حساب میآید، از این رو فیلامنت پلی کربنات قادر است یکپارچگی ساختاری خود را تا دمای مشخص شده حفظ کند، در نتیجه برای استفاده در مواردی که دما باید بسیار بالا باشد، عالی است.
دلیل آنکه میتواند چنین دمایی را تحمل کند آن است که در هنگام چاپ به دمای فوقالعاده بالایی نیاز دارد و اگر با دمای کمتری چاپ شود، لایهها از هم جدا خواهند شد.
اما بیشتر فیلامنتهای پلی کربنات که در بازار وجود دارند، با مواد افزودنی نواربندی شدهاند که در این صورت فیلامنت میتواند در دمای پایینتری نیز چاپ و پردازش شود.
شاید برای افراد سوال پیش بیاید که اگر این فیلامنت برترین ویژگیها را در خود دارد، پس چرا همه از این فیلامنت در پرینت سه بعدی استفاده نمیکنند؟ به این دلیل که کار کردن با فیلامنت پلی کربنات و چاپ موفقیتآمیز آن راحت نیست. برای انجام این کار، یک فیلامنت پلی کربنات باکیفیت و یک پرینتر سه بعدی رومیزی حرفهای نیاز است که پرینتر سه بعدی نیز باید تحمل دماهای بالا را داشته باشد و بتواند در دماهای بسیار بالا چاپ کند.